De stem van mijn vader

Mijn vaders stem, het is al bijna zeven jaar geleden dat ik die voor het laatst hoorde. Op de allerlaatste dag van zijn aardse bestaan klonk hij weer net zo krachtig als ooit daarvoor; de trotse man die het leven ten volle had geleefd. Hij was een vechter, een overlever. Klein van stuk met grote mond, dát was mijn vader. Hij was de man die bij binnenkomst alle ogen op hem gericht wist.

Met zijn stem liet hij weten dat hij er was, dat hij bestond en dat hij iemand was om rekening mee te houden. Wat hem was afgenomen kon hij niet ongedaan maken, hij kon er wel voor zorgen dat dit nooit meer zou gebeuren. In de periode voorafgaand aan zijn dood vertelde hij over het gemis van familieleden die niet waren teruggekomen uit de oorlog. Hij was nog jong toen zijn vader, grootvader, ooms en tantes werden afgevoerd naar Auschwitz en Sobibor.
Met afnemende levenskracht kon hij die stortvloed aan emoties niet langer tegenhouden. Gebroken was hij, de demonen uit het verleden hadden hem alsnog te pakken gekregen.
Nog meer dan ik zijn door verdriet gesmoorde stem hoor, zie ik zijn tranen.

Zijn stem was zijn voorkomen, zijn identiteit, het was meer dan alleen spraak. Hij sprak geaffecteerd met zijn deftige klanten, clownesk als hij grappen maakte, plat Amsterdams met de vuilnisman, met ons zoveel mogelijk Algemeen Beschaafd Nederlands en de gesprekken met zijn broer en moeder waren doordrenkt met Jiddische woorden.

De klank van zijn stem lijkt weg en toch, als ik focus, hoor ik hem in mijn verbeelding praten. Vertrouwenwekkend en geruststellend is wat bij mij opkomt als ik erover nadenk.
Gaat dit echt over klank? Of zegt dit iets over hoe ik mijn vader zag? Hij was immers mijn held, mijn leidraad in het leven. Vertrouwen en geruststelling zijn karakteristieken die daarbij horen. Je bent meer dan alleen een stem of gedrag, de beschouwing gaat altijd over het geheel.

Bepalend en richtinggevend zijn andere eigenschappen die ik hem toeken. Met daarin de metaforen ‘zijn stem klonk overal in door’ en ‘de beslissende stem’, hem gegeven door mijn moeder. In die leidende rol heb ik hem vaak uitgedaagd wat kon ontaarden in soms felle discussies, gevoerd met scherpe toon. Zo was hij voor kernwapens; hij had meegemaakt wat het betekende als het land zich niet kan verdedigen tegen een vijandige aanval. Opgegroeid in vrijheid, hield ik er een totaal andere mening op na. Hij waardeerde deze debatten; ‘altijd kritisch zijn, zelf blijven denken’, heeft hij ons vaak voorgehouden.

Dol was ik op mijn vader én mijn moeder. Dat ben ik nog steeds. Ik heb veel bereikt, geniet net als hij van het leven en ik ben gelukkig. Mogelijk gemaakt dankzij hen.
‘Zie je wel, je kan veel meer dan je denkt’, zei hij vol overtuiging op zijn sterfdag.
Zijn woorden. Uitgesproken met die vertrouwde, krachtige stem.

Liever luisteren?

Vanaf nu zijn mijn mijmeringen ook te beluisteren via Spotify. Klik op onderstaande link:

https://anchor.fm/mirjam-mijmert