poëzie en proza, lezen en luisteren
Het najaar is net zo onvoorspelbaar en grillig als het voorjaar.
Het was een tijd geleden dat ik haar had gezien. Ze had het druk en was gestrest, de opdrachtgever deed moeilijk en ze zocht andere werkruimte. Bij haar was het altijd hollen. Gelukkig was er tussendoor telefonisch contact geweest.
Ik heb besloten dat het een grotere kunst is te accepteren hoe je in elkaar zit dan te proberen te veranderen in wat je niet bent.
Soms speelt er zoveel, dat het teveel wordt. In mijn hoofd ontstaat er een chaos waarin ik moet ruimen om orde te scheppen.
Mijn vraag is dan hoe groot de bende moet zijn voordat je begint met puinruimen.
Natuurlijk sta je open voor nieuwe ervaringen, alleen wel nadat je goed hebt nagedacht over de consequenties.
De treinreis is precies zoals ik verwachtte, middelmatig druk, een persoon per twee zitplaatsen, niemand die staat. Oh, ik had er tegenop gezien, zelfs een slapeloze nacht van gehad. Waarom moest ik uitgerekend nú naar een kennisdag in Tilburg?
Vrienden, treinreis, lachen, verjaardag, smaken, foto’s, avond uit
Eindelijk was het zover, na bijna twee jaar gingen we dan eindelijk weer uit eten. Iedereen was van de partij. En dit zijn de indrukken die ik heb meegenomen.
Je waant je in een groot openluchtmuseum zonder toegangstickets.
Wat een provincie! Wat een ruimte, rust en natuurschoon. De mensen zijn er vriendelijk, zeggen gedag en kijken ons meewarig aan als ze weer twee toeristen uit het westen van het land zien die Drenthe ontdekken.
Dag lieve mama, jij verdient een portret.
Op 4 oktober zou mijn lieve moeder 92 jaar zijn geworden. Nog altijd draag ik haar met mij mee.
Misschien neem je nu wel meer ruimte in dan in mijn jeugd. Alsof ik je nu veel beter begrijp. Jij, lieve Johanna, verdient een portret. Een portret zoals ik je zie op de tekening die is gemaakt van de foto toen je tachtig jaar werd. Waar je haar zo mooi zit, je ogen groot zijn en stralen. Díe ogen, met die grijsblauwe kleur. De vrolijkheid en onbevangenheid die daarin zijn vastgelegd had ik je iedere dag van je leven gegund.
Als huisvrouw, echtgenote en moeder van twee kinderen, had je een zorgtaak. De meest onzichtbare en ondankbare rol.
Nu pas zie ik jou echt. De welbekende spiegel is ook mij voorgehouden met opgroeiende kinderen. Je poetste, kookte en waste. Je streek de was tijdens ‘Goede tijden, slechte tijden’. Je was altijd bezig met je gezin. Je gedachten maakten overuren terwijl de volgende traptrede door jou met de stofzuiger onder handen werd genomen.
Je was streng en je was strikt. Regels zijn regels. Thuiskomen als de straatverlichting aan gaat. Niet op de pas gedweilde vloer lopen, ook niet met je pantoffels aan.
Soms was ik bang van je.
Zorgeloos was je op vrijdagochtend. Die was voor jou. Dan zat je al vroeg bij de kapper. Daar las je de Story of de Privé en je wachtte totdat je bij jouw kapster terecht kon. Ik weet dat je over jouw kinderen vertelde. Alles wat wij deden was bijzonder. Jouw kinderen, jouw trots.
Of papa, jouw held. Jij was altijd al stapeldol op hem. Jullie woonden bij elkaar in de straat in Amsterdam. Je hebt op hem gewacht, jouw Ron, totdat de oorlog voorbij was en hij veilig uit Friesland kon terugkeren.
Voor mij heeft het altijd geleken dat jij de grond aanbad, waarop hij liep.
Het bordje pap op de eettafel. Bambix met warme melk en hagelslag. Venz. Puur. Jij zit in de keuken, op de kruk. We zeggen goedemorgen. Ging het mij om de pap of de hagelslag?
Jij bent al ruim een uur wakker. Je hebt vast al een handwas gedaan of de broodjes gesmeerd voor Richard en mij om mee te nemen naar school.
Terwijl ik eet, zit jij in je duster op de kruk bij het aanrecht. De deur van de huiskamer naar de keuken is dicht. De deur van de keuken naar de tuin is open. Je drinkt koffie en rookt een sigaret. The Three Castles, twintig stuks in een felgele verpakking met drie zilverkleurige torens. Scherpe Engelse tabak, zonder filter. Nog ruik ik die geur.
Na het ontbijt zet ik het bordje in de keuken, jij zet het daarna in de afwasmachine.
We geven elkaar een kus als ik de deur uitga.
‘Goed je best doen hoor. Wees voorzichtig.’
Dag lieve mama, jij verdient een portret.
Liever luisteren?
Steeds weer kom ik hier tot rust terwijl ik jubelend langs de maisvelden fiets
Steeds weer als ik hier ben denk ik, wat een mazzel
dat ik jou heb ontmoet en dat jij mij meenam
naar jouw land en jouw familie waar ik geen woord
versta van het gesprek, maar wel begrijp dat het onderwerp
tot in detail wordt besproken.
Mazzel dat jij mij meenam naar jouw streek;
de streek die wij al in diverse variaties aantroffen:
in opkomst, verdroogd en dor en nu,
zompig van het oeverloze water dat het land overspoelde.
Het groen en de zon, de jaloersmakende huizen
met achtertuinen die uitkijken op mijmeringvolle graslanden,
waar dorpen nog dorpen zijn en waar de stilte nog stil is.
Steeds weer kom ik hier tot rust terwijl ik jubelend
langs de maisvelden fiets, op weg naar de zoveelste
glooiing die mij weer een ander uitzicht brengt.
Uitzicht waarnaar ik kan verlangen op
de lange weg hiernaartoe. Een vreugdevol uitzicht.
Jouw land is ook mijn land geworden.
Net zoals jij de mijne werd.
Liever luisteren?
alsof je een serie zit te kijken waarvan je de laatste aflevering mist
Wij kenden elkaar pas kort. Jij had altijd een verhaal dat je in geuren en kleuren deelde. Het waren ontmoetingen waarop ik steevast nog dagenlang kon teren. Terughalen en herkauwen van woorden, de intonatie, de manier waarop ze werden ondersteund door het praten met handen en gezichtsuitdrukkingen of juist het uitblijven daarvan. Herbeleven van middagen in de tuin, onder de parasol met hapjes en fantastische Nieuw-Zeelandse Sauvignon Blanc.
In al je enthousiasme was je nooit overdreven. Je keek ernaar uit om de mogelijkheden die op je pad kwamen, te benutten. Over sommige plannen had ik weleens twijfels, maar het was jouw leven. Het leven dat je deelde samen met je echtgenoot. Hij neemt geen blad voor de mond, heeft zich opgewerkt en is daar terecht trots op. Hij daagt je uit met zijn stellingen en zet daarbij ook nog eens zijn felblauwe ogen in als extra troef.
We waren nog maar net begonnen en het was de bedoeling dat we deze middagen nog lange tijd zouden volhouden.
Nu is het voorbij en het voelt onaf. Onaf omdat het te kort was. Omdat ik nog helemaal geen compleet beeld had van jou en jullie, de plannen, de mogelijkheden en het optimisme waarmee jij het plaatje inkleurde.
Heel langzaam laat ik het besef van deze ingrijpende gebeurtenis tot mij doordringen. Het kan alleen maar zo langzaam omdat het voor mij te snel is gegaan. In de loop van afgelopen anderhalf jaar, waar dit land tot stilstand kwam, ben jij op een spoor geraakt waar het heel hard ging. En ik zag jou te weinig om te beseffen hóe hard dat ging. Zelfs na ons laatste samenzijn had je nog plannen om vooruitgang te boeken.
Nu is er geen mogelijkheid meer om je beter te leren kennen, behalve via herinneringen van anderen aan jou. Het voelt alsof je een serie zit te kijken waarvan je de laatste aflevering mist en je altijd blijft afvragen hoe het is afgelopen.
Ik denk aan je man, hoe het hem zal gaan als het stof is neergedaald, iedereen zijn eigen leven weer heeft opgepakt en hij zonder jou verder moet.
Het is allemaal zo vreemd, zo unheimisch. Alsof ik iets weet wat mij misschien helemaal niet aangaat, ik kende je immers nog maar zo kort. Daarin schuilt mijn verdriet, kleurrijk mens; dat onze wegen nu al zijn gescheiden. ♥
Alles dat in de weg staat, wordt nietsontziend en
met ongekende kracht weggeslagen en verwoest.
Het water stijgt tot ver boven de gevaarlijkste stand,
verzamelt en gedraagt zich als een bende die uitdaagt en oproept
tot samenscholing en zich niet langer laat tegenhouden,
de grens van het toelaatbare overschrijdend en met
stroomopwaarts en -afwaarts gaan het recht in eigen vaart neemt.
Alles dat in de weg staat, wordt nietsontziend en
met ongekende kracht weggeslagen en verwoest.
Het water beukt zich een vloedgang verder, voert bevrijdende manoeuvres uit
en stuwt met grote snelheid, op weg naar nog meer rampspoed.
Het water waarvan wij denken het te kunnen leiden en in te tomen,
bepaalt nog altijd zijn eigen koers.
Het water komt waar het wil.
Of het komt niet en zal dan net zo verwoestend zijn.
Liever luisteren?
Hier gaat het om, dit zijn de geluksmomenten.
Het was alsof ik in een decor liep. De lucht was grijs, vol dikke wolken die waarschuwden dat er zomaar een bui zou vallen. De wind waaide behoorlijk, de zachte luchtstroom voelde prettig. Regelmatig keek ik naar boven om te checken of het droog zou blijven.
Het gras was groen, groener dan de dag ervoor toen ik daar ook liep. De bakstenen muren waren lichtergekleurd dan anders. De klaprozen nóg roder en vrolijker. Het water donkerder dan normaal.
Het was de lichtinval die veroorzaakte dat ik in mijn eigen vertrouwde omgeving rondliep alsof alles bewoog en ik stilstond. Het landschap dat werd opgelicht door die eigenaardige witte stralen zoals je ze ziet op schilderijen van oude meesters.
Alles trok voorbij.
Als een kind keek ik verwonderd rond; alsof ik daar voor het eerst liep. Ik leek me in een ander universum te begeven waar alles vrolijk en helder was. Opgenomen worden in de omgeving, een worden met jezelf. Zo’n alledaagse wandeling die totaal anders werd. Zo’n zeldzame ervaring waarvan je achteraf weet dat die je altijd bijblijft.
Net zoals die keer jaren geleden, op de rug van een kameel in de doodstille woestijn in Marokko, waar ik de zon zag ondergaan en het donker ervoor in de plaats kwam. Het is onmogelijk te beschrijven wat ik toen beleefde, een tocht zo duizelingwekkend mooi.
Hier gaat het om, dit zijn de geluksmomenten. Om te onthouden en te koesteren.
Die momenten moet je niet zoeken, die overkomen je.
Liever luisteren?
Mirjam mijmert 