Dag lieve mama, jij verdient een portret.
Op 4 oktober zou mijn lieve moeder 92 jaar zijn geworden. Nog altijd draag ik haar met mij mee.
Misschien neem je nu wel meer ruimte in dan in mijn jeugd. Alsof ik je nu veel beter begrijp. Jij, lieve Johanna, verdient een portret. Een portret zoals ik je zie op de tekening die is gemaakt van de foto toen je tachtig jaar werd. Waar je haar zo mooi zit, je ogen groot zijn en stralen. Díe ogen, met die grijsblauwe kleur. De vrolijkheid en onbevangenheid die daarin zijn vastgelegd had ik je iedere dag van je leven gegund.
Als huisvrouw, echtgenote en moeder van twee kinderen, had je een zorgtaak. De meest onzichtbare en ondankbare rol.
Nu pas zie ik jou echt. De welbekende spiegel is ook mij voorgehouden met opgroeiende kinderen. Je poetste, kookte en waste. Je streek de was tijdens ‘Goede tijden, slechte tijden’. Je was altijd bezig met je gezin. Je gedachten maakten overuren terwijl de volgende traptrede door jou met de stofzuiger onder handen werd genomen.
Je was streng en je was strikt. Regels zijn regels. Thuiskomen als de straatverlichting aan gaat. Niet op de pas gedweilde vloer lopen, ook niet met je pantoffels aan.
Soms was ik bang van je.
Zorgeloos was je op vrijdagochtend. Die was voor jou. Dan zat je al vroeg bij de kapper. Daar las je de Story of de Privé en je wachtte totdat je bij jouw kapster terecht kon. Ik weet dat je over jouw kinderen vertelde. Alles wat wij deden was bijzonder. Jouw kinderen, jouw trots.
Of papa, jouw held. Jij was altijd al stapeldol op hem. Jullie woonden bij elkaar in de straat in Amsterdam. Je hebt op hem gewacht, jouw Ron, totdat de oorlog voorbij was en hij veilig uit Friesland kon terugkeren.
Voor mij heeft het altijd geleken dat jij de grond aanbad, waarop hij liep.
Het bordje pap op de eettafel. Bambix met warme melk en hagelslag. Venz. Puur. Jij zit in de keuken, op de kruk. We zeggen goedemorgen. Ging het mij om de pap of de hagelslag?
Jij bent al ruim een uur wakker. Je hebt vast al een handwas gedaan of de broodjes gesmeerd voor Richard en mij om mee te nemen naar school.
Terwijl ik eet, zit jij in je duster op de kruk bij het aanrecht. De deur van de huiskamer naar de keuken is dicht. De deur van de keuken naar de tuin is open. Je drinkt koffie en rookt een sigaret. The Three Castles, twintig stuks in een felgele verpakking met drie zilverkleurige torens. Scherpe Engelse tabak, zonder filter. Nog ruik ik die geur.
Na het ontbijt zet ik het bordje in de keuken, jij zet het daarna in de afwasmachine.
We geven elkaar een kus als ik de deur uitga.
‘Goed je best doen hoor. Wees voorzichtig.’
Dag lieve mama, jij verdient een portret.
Liever luisteren?
Mirjam mijmert 